Dünya Doğayı Muhafaza Birliği’nin kırmızı listesinde, ‘en tehlike altında’ olan tiplerden bozkır kartalının Türkiye’deki hayat alanlarının korunması için memleketler arası çalışma başlatıldı.
Türkiye’de kartalların hayatı, popülasyonu, karşılaştıkları tehditler ve korunmasına yönelik yıllardır çalışmalar yürüten uzman biyolog Cansu Özcan, bozkır kartallarının korunması için Macar Kuş Araştırmacıları ile müdafaa ve araştırma çalışması başlattı.
‘Bozkır Kartalı Müdafaa Tanıtımı’ isimli çalışma kapsamında bilim insanları ve tabiat sinema yapımcılarından oluşan, ‘Yırtıcı Kuşların Araştırılması ve Korunması-RAPCON (Raptor Conservation)’ unvanıyla grup oluşturuldu. Bu kapsamda, kuşağı tehlike altındaki cinslerle birinci çalışma için bozkır kartalı seçildi.
Cansu Özcan, “Ülkemizde jenerasyonu tehlike altında olan tiplerden bozkır kartalı için pilot uygulama olarak İç Anadolu Bölgesi’nde çalışılmaya başlandı. Çeşidi tehdit eden ögeler, üreme başarısı, yayılımı, dağılımı çalışılırken, bölge halkı ile faal eğitim çalışması da yürütüldü” dedi.
NESLİ ‘EN’ TEHLİKEDE
Bozkır kartalının IUCN’in kırmızı listesinde, ‘en tehlike altında’ kategorisinde olduğunu belirten Özcan, şöyle konuştu:
“Türkiye’nin çabucak her bölgesinde göç devrinde görülüyor ama yalnızca İç Anadolu Bölgesi’nden üreme, yuva kayıtları var. Konya, Kırşehir, Aksaray, Kayseri, Nevşehir çalışmanın yapıldığı vilayetler. Yuva kayıtlarının olduğu köyleri çok hassas bir tıp olduğu için veremiyoruz. Türkiye’de sağlıklı ürediği düşünülen 12 çift, üreme başarısı çok düşük. Avrupa’da soyu tükenmiş, Rusya ve Kazakistan’da üreme bölgeleri var.”
“Çalışmamızda bir yandan cinsin üreme alanları keşfedilmeye çalışılırken, öteki yandan bölgede ve global ölçekte oluşabilecek tehditler tespit edilmeye çalışıldı. Global ısınma ve iklim değişikliği başta olmak üzere yanlış tarım teknikleri, cinsin hayat alanı habitatlarının bozulması, çok ve yanlış tarım metotları üzere muhakkak başlı sıkıntıların, çeşidi tehdit eden esas bahisler olduğu tespit edildi.”
Türün meselelerinin tahliline dair usuller geliştirmeye çalıştıklarını kaydeden Cansu Özcan, global problemlerin baskısıyla yok oluşun hızlandığını, alanda insanların tipi tanıması ve müdafaası gerektiğine yönelik çalışmalar yaptıklarını söyledi.
Özcan, bilimsel çalışmaların daha fazla desteklenmesi gerektiğini belirterek, STK, kamu ve özel kurumların jenerasyonu tehlike altındaki çeşitlere dair iş birliği ağını genişleterek sürdürmesinin cins için kıymetli olduğunu vurguladı. (DHA)
